genellikle yumuşak dokuyla ufak damarlardan sızan sıvıyla karışıp toplanmasıyla oluşan birikimlerdir. Böbrekte Su ve toz seviyelerini artması sonucu vücutta dolaşan kan miktarında artar. Buna bağlı olarak fazla sıvı salgılanmasına ve şişmeye sebep olur. Lenf bezleri fazla salgılanan sıvıların giderilmesine yardımcı olur. Lenf bezleri düzgün çalışmaz ise sıvı birikimi olur. Şişliklerin çoğu sıvı birikmesinden oluşur. Tıp dilinde ise şişlik ödem olarak adlandırılır. Vücuttaki uzuvun normal gözüken halinden daha çok şiş gözükmesidir.
Ayaklardaki şişme tek bir ayakta ise, damarlardan kaynaklı veya bir sakatlık geçirilmiş olabilir. Fakat şişme iki ayakta mevcutsa kalp rahatsızlığı ya da vücuttan kaynaklı sistematik bir sorun olabilir. Ayak şişmesinin en yaygın sebepleri aşağıdaki gibidir.
Kalp sorunları: Kalp hastalığı ve kalp yetmezliğinde ayak şişmesi yaşanır. Kalbin kan pompalaması yavaşlarsa basınç giderek artar ve toplanır. Damarların civardaki dokulara sıvı sızmasına sebep olur. Bu sıvı ayaklarda birikir. Gün geçtikçe şişlik daha kötü hal alır.
Böbrek sorunları: Böreklerin en önemli görevlerinden biri de vücuttaki fazla suyu atar. Vücudun elektrolit ve tuz seviyelerini ayarlar. Böbrekleriniz eğer görevini yerine getiremiyorsa, vücuttaki tuz ve sıvı birikintisini artması sebep olur. Bu birikinti damarlarda yüklenmeye neden olurken bunları çevreleyen dokulardan da sıvı sızıntısı oluşur. Bundan dolayı ayak şişmesi oluşmaktadır.
Karaciğer hastalığı: Hormon ve sıvıları düzenleyen kimyasallarda değişikliğe sebep olduğunda şişme oluşur.
Gut hastalığı: Ayak başparmağında gut ile ürik asit birikir ve eklemde kristalleşme olur. Bu olaydan dolayı ayakta iltihaplanma meydana gelir bu da ayakların kızarmasına, ağrımasına ve şişmesi gibi rahatsızlara sebep olur.
Artrit: Belli zamanlarda şişme meydana gelir. En bilindik rahatsızlığı ise eklemin çevresindeki zarın enfeksiyon kapmasıyla beraber oluşudur.
Kan pıhtısı: Ayaktaki kan pıhtıları kanın kalbe geri dönüşünü engeller ve damarları tıkarlar. Kan pıhtıların oluşum yeri genelde ana damarlardır. Genellikle tek bacakta meydana gelir ve ağrıya, kızarıklığa sebep olur.
Hamilelik: Hamilelikte ayak şişmesi fazla kilo alımından, hormonların sıvıyı tutması, genişleyen rahim, bacak ve ayaklardaki damarlara basınç uygular.
İlaçların yan etkileri: Kullanılan bazı ilaçlar vücutta sıvı tutarak ayakların şişmesine neden olabilir. Bu ilaçlar antidepresanlar, diyabet, hormon, iltihap sökücü, tansiyon ilaçlar bu rahatsızlığı tetikleyebilir.
Uzun süre hareketsizlik: Uzun süre aynı pozisyonda durmak vücuttaki sıvıların dönmesini baskıladığı için ayak şişmesi meydana gelir. Yer çekimi sebebiyle sıvı vücudunuzda ayaklarınıza iner. Tavsiye olarak her saat başı yerinizden kalkıp dolaşıp ve oturduğunuz yerde ayaklarınızı aşağı yukarı hareket ettirmenizdir.
Lenfödem: Lenf bezlerinde oluşan tıkanıklıktan dokularda sıvı birikmesi oluşur. Bu da ayaklarda ve bacaklarda şişmeye yol açar.
Obezite: Şişmanlıktan dolayı ayaklara aşırı ağırlık yüklenmesinden de ayak şişmesi oluşur.
Uzun süre ayakta durmak: Uzun süre ayakta durup ve yürümekten dolayı da şişmeler meydana gelebilir.
Cinsiyet: Kadınlardaki projesteron hormonundan dolayı sıvı toplanması daha yaygındır.
Ayak şişmesi tedavisi
- Ayaklarınızı mümkün oldukça kaldırın ve hareket ettirin.
- Magnezyum desteği alın. Bu size rahatlamanız da fayda sağlayabilir.
- Egzersiz yapın. Kanın kalbe geri dönüşünü sağlamış olursunuz.
- Daha az tuz ve daha fazla su tüketin.
- Uzun süre oturmayın ve aynı şekilde uzun süre ayakta durmaktan kaçının.
- Buz tedavisiyle ayak şişmesini indirebilirsiniz.
- Masaj yaparak kan dolaşımınızı arttırabilirsiniz.
- Eğer kalp yetmezliğine bağlı olarak ayak şişmesi var ise idrar söktürücü ile çözümlenebilir.
- Ayaktaki şişmeyi azaltmak için sargı bezi kullanılabilir.
- Vücuttaki fazla kiloları vererek ayak kısmınıza vermiş olduğunuz basıncı azaltabilirsiniz.